گفتاراميرالمؤمنين على عليه السلام

الآباء

1- برّ الوالدين أكبر فريضة 4423 .

2- برّوا آباءكم يبرّكم أبناؤكم 4448 .

3- من برّ والديه برّه ولده 9145 .

4- موت الوالد قاصمة الظّهر 9821 .

5- من استنكف من أبويه فقد خالف الرّشد 8623 .

6- مودّة الآباء نسب بين الأبناء 9805 . پدران و مادران 1- نيكوئى به پدر و مادر بزرگترين فريضه است .

2- به پدرهاى خود نيكى كنيد تا فرزندان شما نسبت بشما نيكى كنند .

3- هر كه به پدر و مادر خود نيكى كند فرزندش به او نيكى خواهد كرد .

4- مرگ پدر شكننده پشت است ( چون بالاترين يار انسان است از خلق ) .

5- هر كس از پدر و مادر خود استنكاف نمايد ( و از آنها ننگ داشته باشد ) در حقيقت راه درست را مخالفت نموده است .

6- دوستى پدران نسبى است ميان پسران ( و در نهج البلاغه كلمات قصار 300 بجاى كلمه ( نسب ) ( قرابة ) بكار برده شده و سپس عبارتى پسوند دارد معناى هر دو ظاهرا اين است كه امر دوستى پدران ميان پسران همچون خويشاوندى است ،

الإبل

1- اطلبوا الخير في أخفاف الإبل طاردة و واردة 2537 .

ابن آدم

1- مسكين ابن آدم ، مكتوم الأجل ، مكنون العلل ، محفوظ العمل ، تؤلمه زيرا آنان دوستى و دشمنى را به ارث خواهند برد ، از اين رو مى فرمايد : «و القرابة أحوج إلى المودّة من المودّة إلى القرابة» خويشى بدوستى نيازمندتر است تا دوستى به خويشى ، از ابن ابى الحديد نقل شده ، كه از كسى پرسيدند از برادر و دوستت كدام را بيشتر دوست دارى گفت : برادرم اگر دوست باشد ) .

شتر 1- خير را در سر پنجه هاى شتر در حالى كه بار افكننده يا رونده و فرود آينده است طلب نمائيد .

( مرحوم علامه خوانسارى ميان اين روايت و رواياتى كه دلالت دارند بر اين كه از شتر مذمّت شده كه اقبال آن اقبال و ادبار آن ادبار است چنين جمع فرموده : ممكن است آن دسته از روايات بر شترى حمل شود كه براى «نتاج» كسى نگهدارى كند ) .

فرزند آدم 1- ( حضرت در بيان كمال عجز و بيچارگى و ناتوانى انسان فرموده است ) بى نوا و بيچاره پسر آدم پنهان شده اجل ( كه نمى داند كى مى ميرد ناگهان اجلش فرا مى رسد و چقدر مشكل است ) نهان گردانيده شده بيماريها ( نمى داند چه وقت بيمار مى گردد يك بار مبتلا مى شود ) حفظ كرده شده عمل ( هر چه كند از طرف خدا بايگانى مى شود ) او را پشه اى ( ضعيف و ناتوان ) مى آزارد ، و او را عرقى مى گنداند ( و بد بو

البقّة ، و تنتنه العرقة ، و تقتله الشّرقة 9844 .

2-